[3/30, 5:36 PM] Ragini Shukla.MeM.NOG.Bombay: NOG SS NO – 0050
વિષય – સંબંધો/લાગણીઓનાં
મહેણાં ટોણાં
વિભાગ – પદ્ય
શીર્ષક – કેવાં સંબંધો..?
………………………………..
હે માનવી સારા કર્મ કરવાનું ભૂલી જાય છે..!
પણ દુઃખ પર વિજય મેળવી શકું છું ..!
દરેકનાં જીવનની એ પળ છે..!
ખાસ તો જીવન મહીં..!
દરેક બીબામાં ઢળી જાતી એતો..!
માત્ર થોડો સ્નેહને હુંફ આપો..!
નથી જોઈતાં કોઈ મહેણાં કે ટોણાં..!
બધાથી લડી લે છે પણ..!
આ બોલાયેલા શબ્દો દે છે,
માત્ર હ્રદયમાં ઘા ક્યારેય નથી પુરાતા..!
પ્રેમ આપશો હસી થી જીલવી લઈશ..!
વિપત્તિમાં ભય નાં પામું..!
દુઃખને સંતાપથી ચિત્ત વ્યથિત ના થઈ જાય.!
મારું આત્મબળના તૂટી જાય..!
હે પ્રભુ દેજો એટલી શક્તિ..!
સુખનાં દિવસોમાં નમ્ર ભાવે તમારું મુખ ઓળખી શકું..!
દુઃખની રાતે સમગ્ર ધરા જયારે પગ તળેથી ખસી જાય..!
ત્યારે તમે મારો હાથ ઝીલી લેજો..!
હે જીવડાં સુઈજા છાનો માનો..!
ક્યારેક જીવનમાં સંતોષ કે આનંદ આવ્યાં નહીં..!
ઘા જીકતા હૈયા સ્પર્શ્યું લોક લોકનું બોલવું ,
દલડે દલડે સ્પંદન કરતાંએ શબ્દો રૂપી વાવેતર કેવું..?
જાગી ગયો માયલો કેવો..?
ફૂટી જ્યાં લાગણીની પાંખોને, થૂ થૂ કરે ખાટી-મીઠી એકલતાને..!
જીવતર નકામું ગયું..?
સુખ ને દુઃખ બેઠાં ટોલડે..!
કરે સંબંધોની ઘટમાળની યાદો..!
ક્યાંક પ્રમૂએ પ્રેમની વાવણી ના કરી..!
રાગીની શુક્લ “રાગ”
મુંબઈ
[3/30, 7:09 PM] Pradip: NOG SS NO : 0001
પ્રકાર : ગદ્ય
શિર્ષક : સંબંધો ના મહેણા. ટોણા
આપણાં એક ડોક્ટર સર્જકે તેમની રચના માં પ્રથમ લીટી માં કહ્યું કે મનુષ્ય સામાજિક પ્રાણી છે.. સાચી વાત..ક્યારેક સંબંધો માં પણ એવા ચિત્ર વિચિત્ર કિસ્સાઓ આપણી આંખ સામે આવે ત્યારે એમ થાય કે આવું તો સામાજિક કૃત્ય પ્રાણીઓ પણ નહિ કરતા હોય..પ્રત્યેક સંબંધ ને એક એવા સંબંધ નું ગરણું હોવું જોઈએ કે તે ચાહ ના કુચ્ચા ની જેમ નકામું બહાર ફેંકી દઈ સ્વચ્છ આંતર સંબંધ જાળવી શકે અને પ્રત્યેક સ્વચ્છ કોઈપણ સંબંધ ની અનુભૂતિ તો જ આપણ ને થાય છે અને બોલાઈ જાય છે કે મને પણ એમ થતું હતું..મને પણ એમ જ થાય છે… આપણે કેટલા સદનસીબ છીએ કે આપણી તો આખી એડમીન ટીમ સાહિત્ય નું મોટામાં મોટું ગરણું છે..પણ કોઈક કારણ સર હવે એવો સમય આવ્યો કે આપડી કોઈ ભૂલો કાઢે તે સહન થતી નથી.આપડી ઈજ્જત.આબરૂ જાણે લૂંટાઈ જતી હોય તેવું સ્વભાવગત બદલાયું છે..આધુનિક યુગ માં હવે રચનાઓ નિર્ણાયક તપાસ્યા વિના મૂકે તે સૌ ને કોઠે પડી ગયું છે .હવે મફત માં સલાહ,સેવા નો જમાનો લોકો ને ઠગાઈ જેવો લાગે છે અને મશ્કરી સમાન અનુભવી સાહિત્ય કારોને ગણી રહ્યા છે..એક થી એક ચડિયાતા બની માન સન્માનો અને એવોર્ડ.સોશિયલ મીડિયા માં વાહ વાહ અને લાઈક.કૉમેન્ટ ની દોડ લાગી છે..માટે જ માટે ભાગે લોકો મને કમને વાહ વાહ,સરસ લખી કકળાટ ટાળવા ખુશ કરતા હોય છે…દૃષ્ટિ બદલી શકાય પણ દૃષ્ટિકોણ બદલવો અઘરો છે.આજકાલ સામાજિક,રાજકીય અને વ્યવસાઇક જીવન માં પણ કોઈ પોતાના ઉપરી,સલાહકાર ને સ્વીકારવા તૈયાર નથી..જેથી અખતરા રૂપી ભૂલો આજકાલ સામાજિક અને રાજકીય,વ્યવસાઇક જ્યા અને ત્યાં જોવા મળે છે..આજકાલ સામાજિક ફેશન બદલાઈ ગાઈ..માબાપ વૃદ્ધાશ્રમ,,છૂટા છેડા લઈ ને કોન્ટ્રેક મેરેજ લાઇફ, છતી પત્નીએ એક બહાર વાળી ફેશનેબલ અને બીજી ઘરવાળી જે આખા સમાજ ને સમજાવી થાબડી ઈજ્જત રાખે..છોકરાઓ અન છોકરીઓ માટે ખુદ માં બાપ બાયોડેટા માં કહે છે કે તેમને એક બે ગર્લફ્રેન્ડ અને બોય ફ્રેન્ડ હશે …રાજકીય નેતાઓ અને મોટા વ્યવસાઇક લોકોમાં દ્વિપત્ની એક ફેશન બની ગઈ છે અને બંને ના સંતાનો પણ રાજકારણ માં સામસામી લડતા હોય. આવું જ ક્યાંક બદલાતા ધર્મ સંસ્કૃતિ માં પણ અછાજતું સેવકો,સેવિકાઓ,સંતો અને મહંતો માં પણ ક્યાંક ક્યાંક જોવા મળે છે…આ છે આધુનિક બદલાતા સામાજિક,રાજકીય,વ્યવસાઇક જીવન નો વાસ્તવિક આયનો અને તે આયના ને સમાચાર,સોશિયલ મીડિયા માં મહેણા ટોણા શબ્દાર્થ બનાવી જાત જાતની સિરિયલો થી આજનો યુવા અને યુવતી બદલાતા જીવન ની અનુભૂતિ કરાવે છે….બોલો આમાં ક્યા આપના સાહિત્ય ની સારી સારી રચનાઓ ના શબ્દાર્થ અસર કરે….
પ્રદીપ રાવલ.સંચાલક
[3/31, 8:17 AM] Jayshree Patel. Sahityakar: *NOG SS :004*
*વિષયઃ મન ને ગમતી વાત*
*શબ્દોઃ૩૫૦*
*શીર્ષકઃકોલ્ડ કોફી..નો અનેરો આનંદ*
પાંચ એક વર્ષ પહેલાં હું ગોવા ગઈ હતી.. ગોવા જવું મારે માટે કોઈ નવી વાત નહોતી.. વારંવાર જતી આવી છું.. તેથી નવું નહોતું.. હા જેની સાથે ગઈ હતી તેઓ માટે આ પહેલીવાર હતું.તેઓ મારા નણંદ નણંદોઈ જ હતાં. ગોવા એટલે હિપ્પી જેવો આનંદ એવું મેં તેનું નામ આપ્યું છે.. ત્યાંની હવામાં પણ નશો છે..
ચાલો માંડીને વાત કરું તો જેઓ સાથે ગઈ હતી તેઓ તેમની જુવાનીમાં તો કલિંગરમાં વિહસ્કીનાં ઈજેક્શન આપી કલિંગરની મજા માણેલી.. પણ હવે ભક્તિમાં પડી ગયેલા તેથી બધું જ છોડી દીધેલું કોઈ વ્યસન ન કરતાં પણ તમને ખબર છે વિના કારણે ભટકવું એ પણ એક કુદરતને માણવાનો નશો જ હોય છે..!
ગોવાના આ માહોલમાં અમને ભટકવાનો નશો હતો. એક પછી એક બીચ અમે રોજ સમી સાંજે જ માંણવા જતા.અગોંડાબીચ મારે માટે એક સુંદરને રોંમાચિત બીચ હતો.. બધાંના હાથમાં મસ્ત બીયરનાટીન કે બોટલને મફત મળતાં સૂર્યનાં કિરણો ને
આરામ દાઈ દરિયા કિનારાની ખુરશી બેંન્ચીસ ને અર્ધ નગ્ન ગોરા માનવીને મેમો તેમનામાં મસ્ત તો કેટલાક હિપ્પીઓ પોતાના નશામાં મસ્ત..ભારતીય પ્રજા અધકચરી અવસ્થામાં મસ્ત..સુનહરી રેતીને ધીરે ધીરે અસ્ત થતો સૂર્ય ને તેમાં સોનેરી કિરણોથી ચમકતું ખારું પાણી તેની સુંદરતા વેરી રહ્યાં હતાં.. ત્યાં અચાનક શું પીવું તેનો મોટો પ્રશ્ન સામે આવ્યો….! મને તો કલ્પના પણ નહિ કે અહીં ચાની ફર્માઈશ થશે.. હું બે મિનિટ વિચારતી રહી.. સ્ટોલ પાસે ગઈ ને દબાતા અવાજે પૂછી ઊઠી.. ભૈયા ચાય મિલેગા? પછી કોઈ સાંભળતું નથીને એમ ચારે બાજું જોઈ રહી.. કારણ આતો એવી માંગણી હતી કે ખારા સાગરમાં મીઠી વીરડી શોધવી..! જ્યાં નશો જ નશો ત્યાં સમી સાંજે *ચા* ! પેલાએ કહ્યું નો, મેમ.. ઓનલી… ને મેં તો જાણે બેંરાશ મારી હોય તેમ જ સાંભળ્યું પણ આગળનાં શબ્દો સાંભળી હું તો જાણે જાદુની છડી ફરી હોય તેમ ખુશ થઈ ગઈ..કોલ્ડ કોફી..
મારી જિંદગીમાં મે ચા પીધેલી નહિ.. કોલ્ડ કોફી મારું પ્રિય પીણું.. જંગલમાં કોઈ પરી મળી જાયને માંગ માંગ તે આપું જેવું થઈ ગયું. મસ્ત ત્રણ મોટા ગ્લાસ ભરી કોફીનો ઓર્ડર આપી સમી સાંજે ડૂબતા ક્ષિતિજે પહેલીવાર ગોવાના બીચ પર કોલ્ડ કોફી વીથ કોફી આઈસ્ક્રીમનો અનેરો આનંદ માણ્યો તે એક અદ્ભૂત યાદગીરી બની ગઈ, પછી તો બીજે દિવસે હું એકલી બીચ પર ગઈ કેમ એ તો સમજી ગયા હશો… એ આનંદ પણ અનેરો રહ્યો..!
*જયશ્રી પટેલ*
*૩૧/૩/૨૨*
[3/31, 3:01 PM] A Nishant Mother.MeM.NOG: NOG SS 0092
પ્રકાર :-પદ્ય
વિષય:- મન ને ગમતી વાત
શિર્ષક:- મનના ખૂણા ઝંકૃત કરતું સંગીત
ના મળે ચાહત કે વિરાસત તો કાંઈ નહીં,
મળે એક ઢળતી સાંજે સંગીતની સોબત તો હૈયે હરખ માંય નહીં.
ભીડમાંય એકલા રહેવાની આદત છે મને,
કરે જો સાત સૂરો હસ્તક્ષેપ તો કાંઈ નહીં.
વ્હાલા છે રાગ-રાગિણી ને સૂર તાલ મને હંમેશાથી,
રંગ જો એમાં ભળે સપ્તકના તો બીજું જોઈએ કાંઈ નહીં.
મારી ઉદાસીને પળમાં ફેરવે છે એ જોશ ને ઉમંગમાં,
કોઈ જો ‘સરસ્વતી સાધના’ કહે એને તો કાંઈ નહીં.
ગમાં-અણગમાથી ભર્યા છે સ્નેહના સંબંધો,
ઉતાર-ચઢાવ ખૂબ છે એમાં જોજે લપસાય નહીં.
સ્નેહ જો સંગીતથી થઈ ગયો છે તો નિભાવજે આજીવન,
ક્યારે તૂટશે જીવનવીણાના તાર સમજાય નહીં.
મનને સદા નશો છે મધુર ગીત-સંગીતનો,
તાળીઓ ના વાગે પ્રોત્સાહનમાં તો કાંઈ નહીં
એ એક સાગર છે નિરાંત ને દીર્ઘ આનંદનો,
કિનારે બેસી છબછબિયાં પણ જો થાય તો કાંઈ નહીં.
હૃદયના ભાવ છલકાવે છે મધુરા ગીતો મારા,
પ્રશંસક જો દાદ ના આપે તો કાંઈ નહીં.
હું તો ઉતારું છું ઉદાસીનું મહોરું સંગીતના સાંનિધ્યમાં,
કોઈ સાંજ ઉદાસીનો અંચળો ઓઢીને ભલે આવે તો કાંઈ નહીં.
મસ્ત રહું છું હું સદાય મારા સંગીતની મસ્તીમાં,
કોઈ અડચણ બની આવે તો કાંઈ નહીં.
સહજ છે ક્યાં છૂટવો મસ્તીનો આ તંતુ?
કોઈ લશ્કર લઈને ભલે ચઢી આવે તો કાંઈ નહીં.
અલકા નવિનચંદ્ર મહેતા
ગાંધીનગર
૩૧/૦૩/૨૨.
[3/31, 3:19 PM] Arti Merchant.MeM.NOG: NOG SS no.0007
વિભાગ : ગદ્ય
વિષય : મનને ગમતી વાતો
શિર્ષક: પહેલી ટ્રોફી
મિત્રો આ વાત મારાં હ્રદયની ઘણી નજીક છે.મારી મોટી દીકરી સિનિયર કેજીમાં હતી.હું પહેલેથી જ ગુજરાતી ભાષાથી પ્રભાવિત હતી.એટલે દીકરીને ગુજરાતી માધ્યમમાં જ ભણવા મૂકી હતી.ગુજરાતી માધ્યમમાં ભણવાનો ફાયદો એ છે કે ત્યાં તમારી અંદર છૂપાયેલા વ્યક્તિત્વને નિખારવા તંદુરસ્ત અને અનુકૂળ વાતાવરણ મળી રહે છે.મારી દીકરીને પણ એ ત્યાં મળતું. તેથી શિક્ષકો સાથે વાતો કરવામાં કે બીજી કોઇપણ પ્રવૃત્તિમાં એ કાયમ અગ્રેસર રહેતી.મુંબઈમાં પ્રેમપૂરી આશ્રમ નામે એક સંસ્થા છે.જે આખા વર્ષ દરમ્યાન જૂદી જૂદી સ્પર્ધાઓ યોજતી હતી અને આખા મુંબઈની શાળાઓને એ સ્પર્ધામાં ભાગ લેવા આમંત્રિત કરતી. ‘સ્ટોરી ટેલિંગ’ એટલે કે ‘વાર્તા કહેવાની’ સ્પર્ધામાં ભાગ લેવાનું પરિપત્ર મારી દીકરીની શાળા નામે બાલભારતીમાં પણ આવ્યું.આ સંસ્થાની સ્પર્ધાઓની ગણના પ્રતિષ્ઠિત સ્પર્ધામાં થાય છે.એટલે શિક્ષકોએ કોઈ ચબરાક, સ્પષ્ટ ઉચ્ચારણ હોય એવાં વિદ્યાર્થીને તૈયાર કરીને મોકલવાનું વિચાર્યું.અને પસંદગીનો કળશ ઢોળાયો મારી દીકરી પર.એટલે એનાં વર્ગ શિક્ષિકાબેને મને બોલાવી અને કહ્યું કે “આ સ્પર્ધામાં તમારી દીકરીને મોકલવાની છે તો કોઈ વાર્તા તૈયાર કરીને આપો.” મારી અંદર બેઠેલો લેખક સળવળ્યો.મેં શ્રવણની વાર્તા મારી દીકરી યાદ રાખીને બોલી શકે એવી સરળ રીતે લખી.લેખકની સાથે કલાકારનો પણ જીવ એટલે દીકરીને શ્રવણનો ગૅટઅપ આપ્યો ,સાથે કાવડ અને કાવડમાં શ્રવણના માતાપિતા પણ ખરાં.આ બધું મેં અને મારાં સાસુમાએ મળીને હાથે બનાવ્યું હતું.દીકરીને વાર્તા બોલવાની સતત પ્રેક્ટિસ આપીને સરસ તૈયાર પણ કરી હતી.હવે સ્પર્ધામાં જવાનો દિવસ આવ્યો.સ્પર્ધામાં શિક્ષક સાથે એક વાલીએ ફરજિયાત જવાનું હતું.પણ મને આઠમો મહિનો ચાલી રહ્યો હતો અને મુસાફરીની મનાઈ કરવામાં આવી હતી.એટલે સ્પર્ધામાં દીકરીની સાથે એનાં પપ્પાને અને માસીને મોકલાવ્યા.હું ન જઈ શકી એનો મને ભારોભાર અફસોસ આજે પણ છે.સ્પર્ધામાં દોઢસોથી પણ વધારે બાળકો હતાં.અને મારી દીકરી એ સ્પર્ધામાં બીજા નંબરે આવી હતી.ફોન પર જ્યારે મારાં પતિએ મારી દીકરીએ કઈ રીતે વાર્તા કહી એનું વર્ણન કર્યું ત્યારે મારી આંખો હર્ષાશ્રુ થી છલકાઈ ગઈ.કારણ કે મારી અંદરના લેખકની અને કલાકારની આ પહેલી જીત અને પહેલી ટ્રોફી હતી.જે હું ક્યારેય નહીં ભૂલી શકું.એ ટ્રોફી મળી તો મારી દીકરીને છે પણ એ આજે પણ મારા હ્રદયની ખૂબ નજીક છે.ટ્રોફીની સાથે સાથે હાથે બનાવેલાં એ માતા પિતા પણ યાદગીરી રૂપે હજી સાચવ્યા છે.
લેખિકા: આરતી મરચંટ
મુંબઈ : કાંદિવલી
[3/31, 5:05 PM] Jayshree Patel. Sahityakar: NOG NO. S.S.0059
વિષય: “વાર્તા ને કવિતા “.
પ્રકાર : ગધ્ય-લેખ.
શીર્ષક: કોણ મોટુ ?
શબ્દો: ૨૬૦.
જયકાન્ત ઘેલાણી પ્યારે”.
એક વટવૃક્ષ ને,અનેક ડાળીઓ
અનેક વડવાઈઓ તેમજ અગણિત ટેટાં હોઈ તેજ શોહામણુ વટવૃક્ષ કહેવાઈ !
તેમજ, દરેક સાહિત્ય, તેના ભિન્ન ભિન્ન વિભાગો અને તેનાં વિવિધ પેટા વિભાગોથીજ શોહામણુ અને રોચક બનેછે.
વાર્તા અને કવિતા,સાહિત્યની બે શાખાઓજછે.
દરેક વિચારવંત વ્યકિતની વિચાર શ્રેણીના આધારે, દરેક વાર્તા અને કવિતા વચ્ચે અંતર તો રહેવાનુજ.
માનવ જીવનમાં,જેમ કોઈને ટૂંકા પ્રવાશે જવાનુ ગમેછે, તો કોઈને લાંબા પ્રવાશે જવાનુ ગમેછે.
કોઈ થોડી કમાણીમાં પણ સૂખ-ચેનથી રહેછે,અને સંતુષ્ટ!
તો કોઈ કરોડો,અબજો રૂપિયા હોવાછતાં,બેચેન ! અસંતુષ્ટ !
આમા દોષ કોનો ?
ફકત વિચાર શ્રેણીનોજ.
કેમ ખરુને મિત્રો ?
વાર્તા અને કવિતા નુ પણ આવુજ ગણીતછ.
વાર્તા * લખનાર દરેક પ્રસંગ ને દરેક પાત્રને અને પોતાના વિચારને આગળ વધવા મોકળુ મન રાખી વહેવાં દયેછે, અને વધુમાં વધૂ શબ્દો દ્વારા વાંચક ગણને પોતાની કૃતિઓ ગમેતે માટે પ્રયત્નશીલ રહેછે, ત્યારે,
કવિતા * લખનાર કવિ ઓછામાં ઓછાં શબ્દો, દ્વારા પ્રસંગ અને
પાત્રને ખીલવી ,વાંચકોને પોતાની કલ્પનાએ તે કૃતિઓ માણવાનો અનેરો મોકો પણ આપેછે.
ટૂંકમાં કહેવાય કે, ઓછી મૂડીથી
મોટો વેપારી, તે કવિ !
અને
મોટી મૂડી, મોટો વેપારી તે વાર્તા
લેખક !
જોકે આજે ટૂંકીવાર્તા અને માઈક્રોફિકશન ના યુગમા
લેખક અને કવિ,
એક ત્રાજવાના બે પલ્લું !
એક સિક્કાની બે બાજુઓ!.
લખો- વાંચો -વાર્તા,
આવો,માણો કવિતા,
પ્યારે’ જોડાઈ જાઑ,
NOG સાહિત્ય સરિતા.